در بیشتر پژوهشهایی که تا امروز انجام شده، واکاوی بنمایه های حماسی در بستر نظم بوده و شواهد آنهم عموما محدود به شاهنامه است، حال آنکه سازه ها و بنمایه های حماسی، در اثری مانند سمک عیار در عرصه نثر از یکسو و فاصله زمانی نزدیکی که این اثر با شاهنامه دارد از سوی دیگر، بیگمان فضا و گستره ای مناسب را برای پرورده شدن سبک حماسی بوجود آورده است. کتاب سمک عیار (585 ه.ق) یکی از داستانهای بلند منثور فارسی و نمونه ای اولیه ازداستانهای عیاری ومبارزه مردم در برابر ظلم و ستم و پشتیبانی جوانمردان و پهلوانان از اهل حق است، که به آنها سیمایی قهرمانی و حماسی بخشیده است. نگارندگان این مقاله، به بررسی سبک محتوایی بنمایه ها و ریشه های حماسی سمک عیار در حوزه عناصر شخصیت محوری، کنشها و باورهای حماسی، عناصر ماورایی، سبک جنگ در حماسه و رسمهای پهلوانی پرداخته اند. این بررسی بر حسب مولفه هایی صورت گرفته، که در ایجاد سبک حماسی اثر نقشی بسزا دارند. هدف از این پژوهش نمایاندن سبک حماسی و پهلوانی سمک عیار به ادب پژوهان است، هرچند که این بازتاب در همه آثار حماسی منظوم وجود دارد اما، سمک عیار در میان این آثار، آنهم در زمینه نثر بیگمان ممتاز و در خور توجه است، برغم آنکه کمتر از آن گزارشهای پژوهشی بدست داده شده است. آنچه در این مقاله ذکر میشود، پاسخی به این سوال است، که، آیا بنمایه ها و عناصر ساختاری نوع ادب حماسی، بر سبک محتوایی سمک عیار تاثیری داشته است؟

داستان ها و اشعار مبتنی بر توصیف اعمال پهلوانی و بزرگی ها و افتخارات قومی را در تعریف سنتی، حماسه می گویند. شعر حماسی از جمله جریان های عمده شعر معاصر است که ویژگی های حماسی آن متناسب با شرایط تاریخی دگرگون شده است. در این پژوهش برای توصیف حماسه، متناسب با نیازهای بیانی تازه، ابتدا به روند تطور تعریف حماسه تا دوره معاصر اشاره شده و سپس نمودهای حماسی در شعرهای سیاوش کسرایی کاویده می شود. در این پژوهش اشعار حماسی سیاوش کسرایی در سه بخش بررسی وتحلیل شده است: ویژگی های محتوایی (شکل روایی اسطوره و حماسه های مردمی)، موسیقی حماسی و ویژگی های زبانی (بهره گیری از زبان و کاربردهای باستان گرایانه، ذکر اسامی اسطوره ای، ذکر ابزار جنگی، بهره گیری نمادین از عناصر طبیعت). نتایج این پژوهش نشان می دهد که هرچند منطق رمانتیک ها در بخشی از شعر سیاوش کسرایی وجود دارد، اما او به اقتضای فضای سیاسی اجتماعی روزگار خود به اشعار حماسی روی آورده است و در شعر و زبان وی می توان مضامین و رویکرد حماسی را مشاهده کرد.

آرکائیسم حماسی نوعی از کاربرد هم زمان حماسه به عنوان سبکی فخیم و تأثیرگذار هم راه با شکلی از کهن گرایی است که به تشخّص زبان و بیان شاعر می انجامد. منظومه ی حماسی قیصرنامه اثر ادیب پیشاوری نیز نمونة کامل استفاده از الگوی حماسه به هم راه کهن گرایی در سطح واژگانی، نحوی و بلاغی است. این حماسه ی تاریخی بیش از هر اثر دیگری در دوران خود، به سنّت های زبانی-ادبی پیشینان تأسی جسته است و علی رغم روایت یکی از نوین ترین اتّفاقات تاریخ معاصر خود، برای پای بندی به زبان خراسانی شعر حماسی کوشیده، زبان اثرش تا جای ممکن به نمونة معیار ژانر اثر (شاهنامة فردوسی) وفادار باشد. یکی از عوامل اصلی حفظ زبان حماسی قیصرنامه، باستان گرایی بوده است. این مقاله جنبه های مختلف آرکائیسم حماسی در قیصرنامه ی ادیب پیشاوری را بررسی و این نتیجه را در این خصوص حاصل کرده است که این کیفیت در شعر ادیب در سه سطح واژگانی، نحوی و بلاغی «فردیت سبکی» یافته است. واژه سازی با اصطلاحات جدید سیاسی، اجتماعی و نظامی، بازسازی نحو خراسانی و خلق تصاویر مرکب مبتنی بر تشبیهات حماسی کهن از رئوس باستان گرایی در قیصرنامه بوده است.

حقوق عمومی به عنوان شاخه ای از حقوق که ناظر بر امر عمومی – در تقابل با امر خصوصی-است، باوجود تمام کاستی ها و شکل ابتدایی خود، در روم باستان به وجود آمده و تأثیر ژرفی بر تاریخ حقوق اروپا گذاشته است. در گام اول مفاهیم بنیادین حقوق روم همچون امپریوم و جوریسدیکتیو و رویکرد آن به رابطه قدرت و قانون، زمینه ساز ایجاد مفهوم حاکمیت به مثابه انحصار در وضع و دگرگون کردن و نسخ قانون و ایجاد دولت مقتدر در اروپا شد. سپس در گام دوم طرفداران استبداد سنتی و مدرن را به تیغی بُران مجهز کرد تا بر اساس آن تمامی رقیبان دولت های نوبنیاد اروپایی را از صحنه قدرت خارج و مخالفان نوین خود را تهدید کنند و در گام سوم این مشروطه گرایان و جمهوری خواهان بودند که این سلاح را از دست رقبای خود ربوده، آن را با توسل به اصول حقوق خصوصی و حقوق تجارت رومو بازبینی مفاهیم قبلی در پرتو نیازهای نوین زمانه خود کارآمدتر کرده و علیه رقیبان خود به کار بردند. درنهایت از دل این نزاع های انتزاعی حقوقی بود که مفهوم مدرن دولت و نمایندگی به وجود آمد و حقوق روم نیز، با تمامی انعطاف خود، اثری ماندگار یعنی بیان منازعات با زبان حقوق را برجای گذاشت. هدف این مقاله نشان دادن تأثیر عمیق حقوق روم بر پیدایش بنیان های حقوق عمومی مدرن است.

سبک هندی از حیث بنمایه های شاعرانه، اهمیت فراوانی دارد، چراکه شاعران این سبک با بهره گیری از خلاقیت و نیروی آفرینشی خود، نوآوری هایی در بنمایه های شعری انجام دادند یا شبکه تداعی های آن را گسترده تر ساختند. در این میان، عبدالقادر بیدل را می توان نقطه اوج تصویرسازی با این بنمایه ها دانست. این مقاله بر آن است تا با نگاهی به بنمایه حباب در شعر بیدل، شبکه تصویرهای آن را در سه قالب کلی تشبیهی، توصیفی و فراتوصیفی مشخص سازد. روش تحقیق به صورت اسنادی و با استفاده از امکانات کتابخانه ای و شیوه تحلیل محتوا و طبقه بندی داده هاست. جایگاه بیدل در شعر فارسی، بایستگی مطالعه درخصوص او و نیز نبودن پژوهشی در باب این موضوع، اهمیت و ضرورت تحقیق را نمایان می سازد و نتیجه پژوهش، برجسته سازی بنمایه حباب در شعر بیدل از طریق کشف و طبقه بندی شبکه تصویرهای آن است.

زمینه و هدف متن شاهنامه علیرغم تصور رایج، متنی یکنواخت و یکدست نیست و اگر آرای برخی شاهنامه پژوهان مبنی بر تقسیم شاهنامه به دو بخش اساطیری و تاریخی را بپذیریم، میتوان گفت علاوه بر موضوع، از دیدگاه سبکی نیز تفاوتهایی میان این دو بخش وجود دارد. روش مطالعه در این پژوهش که به روش تحلیلی، توصیفی انجام شده، قریب به دویست بیت از دو بخش یادشده ازنظر زبانی بررسی و با هم مقایسه شده است. گزینش ابیات به این صورت بوده که از ابتدا تا پایان شاهنامه، به استثنای ابیات دقیقی، بعد از هر هزار بیت، چهار بیت انتخاب و بررسی شده است. آمارهای بدست آمده در سه شاخه سبک شناسی زبانی یعنی آوایی، لغوی و نحوی ارایه و تحلیل شده اند. یافته ها: با تکیه بر بررسی ابیاتی که از دو قسمت شاهنامه انتخاب شد و مورد تحلیل قرار گرفت، میتوان گفت این کتاب برخلاف برخی نظریه ها مبنی بر یکنواختی و یکدستی آن، ساختاری واحد و یکپارچه ندارد و از دیدگاه سبک شناسی در سطوح مختلف زبانی، فکری و ادبی اختلافات و تفاوتهای چشمگیری در آن دیده میشود. به عبارتی دیگر تفکیک شاهنامه به دو بخش اسطوره ای و تاریخی، تنها بواسطه مضامین مطرح شده نیست بلکه زبان و سبک بیانی متفاوت فردوسی در هریک از این دو بخش، مبنای تفکیک است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش، فرض پیش گفته را تایید میکند. ازنظر آوایی تفاوتها حاکی از تنوع و قوت موسیقیایی و آوایی بخش اول نسبت به بخش دوم است. ازنظر لغوی، بخش اول با داشتن لغات و نامهای کهن و استفاده بیشتر از افعال پیشوندی، رنگی کهنتر نسبت به بخش دوم دارد. در سطح نحوی نیز تقدم فعل و گروه اضافی در دمیدن روح حماسی به بخش اول موثر بوده و آن را از بخش دوم متمایز میکند.

فرخی یزدی از جمله نویسندگان و شعرای نادر دوره مشروطه است که متفاوت از جریان حاکم دین ستیزی و تجددگرایی اغلب شاعران و روشنفکران، دارای بنیان فکری مذهبی و ایدئولوژیک است و با دیده احترام به مذهب می نگرد و مضامین و بنمایه های مذهبی و دینی فراوانی را در شعر خود به کار گرفته و از این مضامین در آگاهی بخشی و بیدار کردن جامعه و اهداف ظلم ستیزی و عدالت پروری بهره می برد. این جستار بر آن است تا با بررسی و تحلیل اشعار و ارائه شواهد از دیوان فرخی، این خصیصه فکری او را نشان دهد و ضمن پاسخ به سوال درباره سبک کاربرد مضامین و بنمایه های دینی در شعر او، با بررسی آثار محققان ادبیات صد سال اخیر خاطرنشان کند که این مساله کمتر مورد توجه آنان قرار گرفته است.

پرده برداشتن از آثار ناشناخته و کشف ذخایر فرهنگی گذشتگان و بررسی همه جانبه ی این آثار از وظایف اصلی محققان این مرز و بوم است. یکی از این آثار شاهنامه ی نادری، منظومه ای حماسی-تاریخی است که محمد علی طوسی، آنرا در موضوع زندگی و فتوحات نادرشاه در اوایل قرن دوازدهم هجری قمری در بحر متقارب و در 5313 بیت سروده است. در این مقاله که به روش کتابخانه ای و به شیوه ی توصیفی-تحلیلی نوشته شده است به بررسی سبک شناسی این اثر پرداخته ایم. هدف اصلی این مقاله بررسی و تعیین ویژگیهای سبکی در شاهنامه ی نادری است. نتایج تحقیق نشان میدهد که شاهنامه ی نادری از آثار دوران بازگشت محسوب میشود که محتوای آن بیان حوادث و رخدادهای تاریخی دوران نادرشاه و دارای ویژگیهای سبک خراسانی از قبیل: واژگان قدیمی، کاربرد افعال در شکل کهن، استفاده از تشبیهات مفرد و حسی و. . . است.

ایده پردازی لازمه تولید یک بازی رایانه ای بومی متناسب با فلسفه و فرهنگ اسلامی – ایرانی است. سبک بازی محتوایی، ابتکاری نوآورانه است که توسط موسسه فنی مهندسی دانشیار، طراحی و در قالب چند محصول نرم افزاری، پیاده سازی شده است. بازی های رایانه ای سفر سبز و نگین قم، از جمله محصولاتی اند که بر پایه سبک بازی محتوایی تولید شده و کودکان 6 تا 11 سال مخاطبان اصلی آنها می باشند. از سال 1394 تا به امروز نسخه های مختلفی از این دو بازی در مراکز مختلف از جمله نمایشگاه های یادیاران استان قم به اجرا در آمده و مورد تست قرار گرفته است. در این مقاله به بررسی سبک بازی محتوایی و نسبت آن با فلسفه و فرهنگ اسلامی – ایرانی و در یک نگاه کلی به نظرات مخاطبان پرداخته خواهد شد. جهت مطالعه بازخورد کاربران از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. از سال 1395 تا به اکنون، نسخه ای از بازی نگین قم، در رواق حرم حضرت معصومه سلام اله علیها در حال اجرا می باشد.